กรดไหลย้อนขึ้นคอเป็นภาวะยอดฮิตในปัจจุบัน และส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตอยู่ไม่น้อย เพราะอาการที่เกิดขึ้นไม่ได้มีแค่แสบร้อนกลางอกหรือคอเท่านั้น แต่อาจรู้สึกเหมือนมีก้อนติดอยู่ที่คอ กลืนลำบาก เสียงแหบหรือไอเรื้อรังร่วมด้วย ในบทความนี้ กาวิสคอนจะพาคุณไปรู้จัก 7 ลักษณะอาการกรดไหลย้อน พร้อม 7 วิธีรักษากรดไหลย้อนหายใจไม่สะดวกหรือวิธีแก้อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเบื้องต้นที่คุณสามารถทำตามได้ง่าย ๆ
อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเกิดจากอะไร
อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอ เกิดจากภาวะที่กรดหรือน้ำย่อยจากกระเพาะอาหารไหลย้อนกลับขึ้นมาผ่านหลอดอาหารจนถึงลำคอ ซึ่งปกติแล้วร่างกายจะมี "กล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารส่วนล่าง" (LES) ทำหน้าที่เปิด เพื่อให้อาหารผ่านลงกระเพาะ และปิด เพื่อป้องกันไม่ให้กรดไหลย้อนกลับขึ้นมา หากกล้ามเนื้อหูรูดทำงานผิดปกติหรือปิดไม่สนิท กรดในกระเพาะอาหารสามารถไหลย้อนขึ้นมาที่คอได้ ซึ่งทำให้เกิดอาการไม่สบาย เช่น แสบร้อนกลางอกหรือแสบร้อนคอ หากคุณกำลังมองหา แสบร้อนคอวิธีแก้ที่ได้ผล การปรับพฤติกรรมร่วมกับการใช้ยาอาจช่วยบรรเทาอาการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
7 อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอมีอะไรบ้าง
ก่อนจะไปดูวิธีรักษากรดไหลย้อนหายใจไม่สะดวกหรือวิธีแก้อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเบื้องต้น มาดู 7 อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอว่า มีลักษณะอย่างไรบ้าง
1. แสบร้อนบริเวณคอ
เกิดจากกรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาสัมผัสกับเยื่อบุบริเวณลำคอ ทำให้เกิดการระคายเคือง และรู้สึกแสบร้อนหรือแสบคอ อาการนี้มักเกิดขึ้นหลังรับประทานอาหารหรือขณะนอนราบ
2. รู้สึกเหมือนมีก้อนอยู่ที่คอ
เป็นความรู้สึกคล้ายมีสิ่งแปลกปลอมติดอยู่ในคอหรือแน่นคอ สาเหตุเกิดจากกรดไปกระตุ้นกล้ามเนื้อบริเวณคอให้หดตัว จึงรู้สึกเหมือนมีก้อนในคอ
3. กลืนลำบาก
การอักเสบ และระคายเคืองจากกรดที่ไหลย้อนขึ้นมาส่งผลให้กล้ามเนื้อ และเยื่อบุในลำคอเกิดการบวม ทำให้รู้สึกกลืนอาหารหรือแม้แต่น้ำลายได้ยากขึ้น หรือกลืนแล้วเจ็บ
4. เสียงแหบ
กรดที่ไหลย้อนขึ้นมาสัมผัสกับกล่องเสียงจะทำให้เกิดการอักเสบ ส่งผลให้เสียงเปลี่ยนหรือเสียงแหบ โดยเฉพาะในช่วงเช้า หรือหลังตื่นนอน
5. มีเสมหะ
การระคายเคืองจากกรดกระตุ้นต่อมสร้างเสมหะในลำคอให้ทำงานมากขึ้น ส่งผลให้มีเสมหะเหนียวข้นหรือรู้สึกมีเสมหะติดคออยู่ตลอดเวลา
6. กล่องเสียงอักเสบ บวม แดง ระคายเคือง
เมื่อกรดสัมผัสกล่องเสียงซ้ำ ๆ จะทำให้กล่องเสียงเกิดการอักเสบ และรู้สึกระคายเคือง ส่งผลกระทบต่อการพูดและการหายใจในบางราย
7. ไอเรื้อรัง
กรดที่ไหลย้อนขึ้นมาสามารถลงไปถึงหลอดลม ทำให้เกิดอาการไอเรื้อรัง โดยเฉพาะช่วงหลังรับประทานอาหารหรือขณะนอนกลางคืน
7 วิธีรักษากรดไหลย้อนขึ้นคอในเบื้องต้นมีอะไรบ้าง
1. ดื่มน้ำ
แสบร้อนคอวิธีแก้ต้องทำยังไง? การดื่มน้ำเป็นอีกหนึ่งวิธีแก้อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเบื้องต้น สามารถจิบน้ำเปล่าในปริมาณน้อย ๆ แต่บ่อยครั้ง จะช่วยเจือจางกรดที่ไหลย้อนขึ้นมาจากกระเพาะอาหาร ลดอาการขมเปรี้ยว และความระคายเคืองของหลอดอาหาร และลำคอ อย่างไรก็ตาม ควรหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำในปริมาณมากในคราวเดียว
2. ไม่นอนทันทีหลังจากมื้ออาหาร
หลังรับประทานอาหารควรรออย่างน้อย 2-3 ชั่วโมงก่อนนอน เพื่อให้กระเพาะอาหารมีเวลาย่อยอาหาร และลดโอกาสที่กรดจะไหลย้อนขึ้นมา หากล้มตัวนอนทันทีหลังอาหาร จะเพิ่มแรงกดดันในกระเพาะอาหารและทำให้กรดไหลย้อนขึ้นคอได้ง่ายขึ้น
3. หลีกเลี่ยงการใส่เสื้อผ้าที่รัดแน่น
วิธีรักษากรดไหลย้อนหายใจไม่สะดวก คือ การหลีกเลี่ยงเสื้อผ้าที่รัดแน่น เพราะจะเพิ่มแรงกดดันในช่องท้อง ส่งผลให้กรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาได้ง่าย ควรเลือกใส่เสื้อผ้าที่หลวม และสบาย
4. ปรับพฤติกรรมการรับประทานอาหาร
ควรแบ่งอาหารเป็นมื้อเล็ก ๆ หลายมื้อ แทนการกินมื้อใหญ่ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด อาหารมัน ของทอด อาหารที่มีกรดสูง รวมถึงชา กาแฟ น้ำอัดลม และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพื่อช่วยลดโอกาสเกิดกรดไหลย้อน
5. ปรับสรีระท่านอน
การนอนโดยยกศีรษะสูงกว่าปลายเท้าประมาณ 6-8 นิ้ว หรือเลือกนอนตะแคงซ้าย จะช่วยให้กรดในกระเพาะอาหารไม่ไหลย้อนขึ้นมาง่าย และลดอาการกรดไหลย้อนในเวลากลางคืน
6. จัดการความเครียด
ความเครียดสามารถกระตุ้นให้กระเพาะอาหารหลั่งกรดมากขึ้น และทำให้กล้ามเนื้อหูรูดหลอดอาหารทำงานผิดปกติ จึงควรหาวิธีผ่อนคลาย เช่น ทำกิจกรรมที่ชอบ ออกกำลังกาย ฝึกสมาธิ หรือฝึกหายใจลึก ๆ เพื่อช่วยลดความเครียดสะสม และบรรเทาอาการกรดไหลย้อน
7. รับประทานยาบรรเทาอาการ
วิธีแก้อาการกรดไหลย้อนขึ้นคอเบื้องต้นที่เห็นผลได้อย่างรวดเร็ว และช่วยบรรเทาอาการได้อย่างยาวนาน คือ การรับประทานยาลดกรดและบรรเทากรดไหลย้อนจากประเทศอังกฤษ ซึ่งไม่เพียงแต่ช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร แต่ยังช่วยสร้างชั้นแพเจลป้องกันไม่ให้กรดไหลย้อนกลับเข้ามาในหลอดอาหาร จึงช่วยบรรเทาอาการแสบร้อนกลางอก ไอเรื้อรัง มีเสมหะ เสียงแหบ กลืนเจ็บ กลืนลำบาก รวมถึงอาการแสบคอที่เกิดจากกรดไหลย้อนด้วย
เมื่อไหร่ที่ควรพบแพทย์?
หากคุณลองทำตามวิธีข้างต้นแล้ว อาการยังไม่ดีขึ้นหรือสังเกตว่า มีอาการดังต่อไปนี้ ควรเข้าพบแพทย์ เพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม เพราะอาจเป็นสัญญาณเตือนของโรคแทรกซ้อนหรือโรคอื่น ๆ
- อาการไม่ดีขึ้นหรือเป็นเรื้อรัง แม้จะปรับพฤติกรรมและดูแลตนเองแล้ว
- มีอาการกลืนลำบาก กลืนเจ็บ หรือกลืนติด รู้สึกเหมือนมีสิ่งแปลกปลอมในคอ
- น้ำหนักลดลงโดยไม่ได้ตั้งใจ หรือเบื่ออาหาร
- อาเจียนเป็นเลือด หรือถ่ายอุจจาระเป็นเลือด/สีดำ
- เสียงแหบเรื้อรัง หรือเสียงเปลี่ยนไปอย่างผิดปกติ
- ไอเรื้อรัง เจ็บคอเรื้อรัง หรือมีอาการแสบคออย่างต่อเนื่อง
- อาการรุนแรงจนรบกวนคุณภาพชีวิต เช่น แสบร้อนคอหรือหน้าอกบ่อยครั้ง หายใจลำบาก หรือสำลักอาหารบ่อย
กรดไหลย้อนขึ้นคอ นอกจากจะแสดงอาการแสบร้อนคอ รู้สึกเหมือนมีก้อนอยู่ที่คอแล้ว ยังอาจมีอาการกลืนลำบาก เสียงแหบ และไอเรื้อรัง แม้จะสร้างความรำคาญ และไม่สบายตัว แต่อาการเหล่านี้สามารถบรรเทาได้ด้วยการทำตามวิธีรักษากรดไหลย้อนหายใจไม่สะดวกที่กาวิสคอนนำมาฝากในบทความนี้ และถ้าหากอาการยังไม่ดีขึ้นหรือมีอาการรุนแรง ควรรีบปรึกษาแพทย์ เพื่อรับการวินิจฉัย และรักษา
แหล่งอ้างอิง:
- พฤติกรรมและโภชนาการหลีกเลี่ยงอาหารกระตุ้นกรดไหลย้อน
- แนวทางเวชปฏิบัติการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนในประเทศไทย
- การวินิจฉัยและการรักษาโรคกรดไหลย้อน รวมถึงการใช้ยาและการปรับพฤติกรรม